Hoe we de Bouw kunnen helpen

Tijdens de vitaliteitcoach opleiding is veel aandacht besteed aan vitaal bewegen. Ik ben heel bewust naar mijn eigen beweegpatroon gaan kijken en heb daar het een en ander aan gesleuteld. Niet dat ik ergens last van had maar ik wilde mezelf een goed beweegpatroon aanleren om problemen in de toekomst te voorkomen. En dat zouden meer mensen moeten doen. Het gekke is dat de meeste mensen pas in actie komen als het te laat is. Het kwaad is geschied en je lichaam zal zichzelf weer moeten herstellen. Je gaat in zo’n geval bijvoorbeeld naar een fysiotherapeut die je probeert te helpen. Met goede interventies is de schade die je opgelopen hebt te genezen. Je lichaam kan onvoorstelbaar veel herstellen. Belangrijker is om jezelf een vitaal beweegpatroon aan te leren om schade te voorkomen.

Ik werd getriggerd door een artikel in 'De Ingenieur' over de plaatdrager, een uitvinding waarmee een bouwvakker een plaat zonder te bukken en door de knieën te gaan, kan optillen en vervoeren. De uitvinder, een oud-kraanmachinist, kwam op het idee omdat bouwvakkers soms heel krampachtig sjouwen. Het aantal meldingen van aandoeningen aan houding en beweegapparaat in 2009 door mensen die werkzaam zijn in de bouwnijverheid bedraagt zo’n 70%, aldus de Nationale Registratie Beroepsziekten.



De meest voorkomende klachten zijn de zogenaamde lage rugklachten. Deze komen ook veel voor bij andere beroepsgroepen hoewel mensen die werkzaam zijn in de bouw een hoger risico lopen. Ruim een derde van alle bouwvakkers die arbeidsongeschikt raakt, heeft last van rug en gewrichtsklachten.

Lage rugpijn ontstaat door schade aan de wervelkolom. De wervels zelf kunnen beschadigd zijn, maar ook de tussenwervelschijven (disci), de sluitplaten en de ligamenten. Deze laatste fungeren als noodremmen om alles op hun plaats te houden. De wervelkolom is kwetsbaar bij herhaalde verhoogde druk en heeft tijd nodig om te herstellen. De vraag is of een bouwvakker die dag in dag uit te zwaar tilt nog voldoende kan herstellen. Bijna de helft van alle bouwvakkers tilt meer dan de 25 kg norm. Druk op de wervels is nog het minst schadelijk. Voorwaarde is een neutrale wervelkolom en het hanteren van de gewichtsnorm. Een neutrale wervelkolom (zie afbeelding) betekent dat de wervelkolom de natuurlijke s-vorm behoudt waardoor de discus de druk evenredig kan verdelen.

Buig en draai bewegingen van de wervelkolom zijn veel schadelijker. Naar voren (flexi) en achteren buigen brengen afschuifkrachten met zich mee waardoor de druk per vierkante centimeter enorm toeneemt. Hoe vaak ik bouwvakkers zie die met een bolle rug staan te werken. Van een neutrale wervelkolom is dan absoluut geen sprake. Als je op die manier ook nog eens gewicht verplaatst wordt zowel je wervelkolom als discus kwetsbaarder. Naar schatting zal de wervelkolom in volledige flexi 20 tot 40 procent zwakker zijn. Belaste flexi in combinatie met draaien (roteren) verhogen het risico op schade het meest en zouden beperkt moeten blijven.

Ik vond op Internet van onze zuiderburen een heel handig handboek ‘preventie van rugklachten in de bouwsector’. Heel veel afbeeldingen van vitale houdingen met een neutrale wervelkolom als uitgangspunt. Willen we onze bouwvakkers gezond houden dan zullen zij met de juiste werkhoudingen en hulpmiddelen geholpen moeten worden. Vaak weten ze niet eens dat er hulpmiddelen bestaan. Het actief promoten van de plaatdrager is zo’n gek idee nog niet.

De energie piramide

75 procent van alle ziekten in onze maatschappij wordt veroorzaakt door onze persoonlijke leefstijl. Vijfenzeventig procent! Wat denk je nu? Herhaal het percentage eens een paar keer. Het kan toch niet de bedoeling zijn dat wij op deze aardkloot zijn gezet om onszelf ziek te maken. Wanneer komen we tot het inzicht dat een grote groep een ziekmakende leefstijl heeft geadopteerd? Hoe kan het tij gekeerd worden?

Je kunt een probleem pas oplossen als de oorzaak bekend is. Er is niet één oorzaak, er zijn er talloze waardoor mensen ziek worden. Waarom wordt een lichaam of geest ziek? Dat heeft te maken met onbalans. Je lichaam doet heel erg zijn best om in balans te blijven en kennelijk lukt dat in de meeste gevallen niet. Is dat lichamelijk of geestelijk falen? Die vraag kan alleen onze schepper beantwoorden. We doen dus dingen die niet goed zijn voor ons waardoor we onherstelbare schade aanrichten aan ons lijf.

Wij bestaan uit pure energie. Het is de kunst om die energie de hele dag door op een bepaald niveau te houden. En dat valt niet mee. Ben jij je ervan bewust hoe vaak je vol energie bent en hoe vaak je je totaal futloos voelt. Ga eens na wat de oorzaak is van die toestand. Als je moe en futloos bent, verspil je kennelijk energie. Het blijkt dat bevlogen mensen heel weinig energie verspillen. Zij zitten constant in een situatie van flow. Zij worden gezien als energieke mensen. Beantwoordt voor jezelf eens de vraag “hoe bevlogen ben jij?” Voor het energieniveau is de uitkomst een hele belangrijke en er is recent zelfs onderzoek naar gedaan.

Het hebben van veel energie betekent dat je leeft in een natuurlijk ritme. Vitaliteit is niet voor niks een natuurlijke staat van zijn. Als je in het natuurlijke ritme leeft, is het opnemen, verwerken en weer loslaten van informatie op elkaar afgestemd. Door het huidige informatie tijdperk krijgen we heel veel informatie over ons heen gestort. Zo veel, dat we het onmogelijk kunnen verwerken, laat staan loslaten. Ons natuurlijk ritme wordt daardoor behoorlijk verstoord. Stress is het gevolg, de energie lekt weg en je raakt uit balans. Een ziekte ligt op de loer.

Wat kun je doen? Ga energie neutraal leven! Albert Sonnevelt introduceerde in een lezing de energie piramide. Het heeft de vorm van een piramide omdat de basis het belangrijkste fundament is. De energie piramide onderscheidt zes lagen en het fundament is 'zinvol leven'.

• Zinvol leven. Wat is jouw passie, bezieling, bevlogenheid? Zonder deze belangrijke basis is het weinig zinvol om aan bovenliggende lagen te werken.
• Ondersteunende relaties. Welke relaties heb jij die je kunnen ondersteunen? Het is heel bevredigend om terug te kunnen vallen op anderen en heel belangrijk voor je energie regulatie.
• Positief denken. Positieve gedachten zetten jou in de opbouwende stand. Negatieve gedachtes laten energie weglekken. Het hebben van positieve gevoelens werkt zelfs nog sterker.
• Voldoende herstel momenten. Weet wanneer je je rust moet pakken. Luister hierbvij goed naar je lichaam. Je lichaam moet op tijd en voldoende tijd rusten. Hoe voel je je na een goede nacht slaap?
• Actief bewegen. Bewegen doe je voor je gezondheid. Daar zijn we voor gemaakt. Beweeg daarom tenminste een half uur matig intensief. Voor een optimale gezondheid zul je de intensiviteit omhoog moeten schroeven.
• Optimale voeding. Deze staat bovenaan in de piramide en suggereert dat de impact het minst is. Voeding is en blijft belangrijk. Om ons motortje optimaal te laten draaien hebben we een zo natuurlijk mogelijke brandstof nodig. Ons lichaam doet het beter zonder de overal verkrijgbare bewerkte voeding.

In een vorig blog schreef ik over de mensen die in de ‘blue zone’ leven. Deze mensen zouden er leven volgens de energie piramide. Naar aanleiding van die blog werd ik door mijn 'leermeester' Chi L. Chiu van Chivo gewezen op het feit dat blue zones niet wetenschappelijk bewezen zijn. "Het is een verhaal geweest in een niet peerreviewed tijdschrift en als het echt goed was onderbouwd dat had het in een wetenschappelijke uitgave gestaan". Over de conclusies in mijn blog is ook een aantal opmerkingen gemaakt. "In Okinawa bijvoorbeeld is de calorie bron helemaal niet plantaardig, maar bestaat uit varkensvlees en soms geit, vaak diep gefrituurd in lard. Ook is het niet zo dat de mensen niet vrij zijn van degeneratieve ziekten (hart- en vaatziekten, kanker). Drie van de vijf blue zones hebben inderdaad een bovengemiddelde levensverwachting (twee waarschijnlijk niet). De vraag is welke factor hier nu aan bijdraagt. Stress en sociale steun zijn waarschijnlijk hele belangrijke factoren, maar zekerheid hierover ontbreekt".

In hoeverre de energie piramide wetenschappelijk is onderbouwd weet ik niet. De reden dat ik er over schrijf is dat ik erdoor word geïnspireerd. De reden dat het zwaartepunt van de piramide bij zinvol leven ligt, wordt geïllustreerd aan de hand van het verhaal van Viktor Frankl (1905-1997), een Oostenrijks neuroloog en psychiater die vooral bekend werd als overlever van de holocaust.

Op 25 september 1942 werd hij samen met zijn vrouw en ouders naar het concentratiekamp Terezín gedeporteerd. Hoewel hij net zoals de medegevangenen dwangarbeid moest verrichten, probeerde Frankl ook medegevangenen te behandelen bij zwaarmoedigheid en zelfmoord te voorkomen. Hij werkte in het blok voor psychiatrische hulp en gaf leiding aan neurologische kliniek in blok B IV. Daarnaast werd door hem een kampdienst voor psychische hygiëne en geesteszorg voor zieken en levensmoeden opgezet en onderhouden. Door het lijden dat hij en anderen hadden ondergaan in de concentratiekampen kwam hij tot de opzienbarende conclusie dat zelfs in de meest absurde, pijnlijke en onhumane situaties het leven een potentiële bedoeling heeft en dat daarom lijden zinvol is.

Frankl werd op 27 april 1945 bevrijd door de Amerikaanse troepen. Van zijn directe verwanten had alleen zijn zuster de oorlog overleefd, dankzij emigratie naar Australië.

Geluksinterventie 10: maak een keuze

We kunnen onszelf trainen om gelukkiger te worden. Vandaag de laatste interventie uit een serie van 10.

Omdat dit de laatste interventie is, wil ik het thema 'maak een keuze' verbinden aan mijn eigen persoonlijke ervaring. Wat mij fascineert is de invloed die we zelf kunnen uitoefenen op ons geluk. De afgelopen 10 weken heb ik geschreven over geluksinterventies. Deze kunnen je helpen om je geluk op heel eenvoudige manier te vergroten. Dat heb ik niet zelf verzonnen, dat is onderzocht.

Ik heb me heel wat jaren ongelukkig gevoeld. De ergste waren toen ik last had van hyperventilatie. Ik had het niet naar mijn zin op het werk en de kaars in mijn ‘liefdes’ relatie was gedoofd. Mijn kinderen waren toen allebei nog erg jong en zij konden mij niet gelukkig maken. Ik vertelde mijn moeder een aantal jaar geleden hoe zwaar ik het leven in die jaren heb ervaren en dat ik vaak gedachten had om eruit te stappen. Ik was toen zwaar depressief, denk ik. Het is nooit gediagnosticeerd omdat ik uit het ‘circuit’ wilde blijven. Ik wilde het zelf oplossen. Ik wist niet hoe maar ik vertrouwde erop dat het goed zou komen.

Begin 2006 besloten mijn toenmalige vrouw en ik uit elkaar te gaan. Ik durfde in eerste instantie niet vanwege de kinderen. Met hulp van een mediator zag ik in dat het de beste optie was. Ik kwam in aanraking met spiritualiteit en na het lezen van een aantal boeken kreeg ik een meditatie week van mijn moeder kado. Een week lang in stilte mediteren heeft me anders in het leven gezet. Ik begon weer plezier in het leven te krijgen. Medio 2007 leerde ik mijn huidige vrouw kennen. Ik heb nu een relatie waar liefde, vertrouwen en respect betekenis hebben gekregen. En voor mijn kinderen hebben we een stabiele basis gelegd.

Op mijn werk ging het eind 2007 mis. Gebrek aan betekenisvol werk leverde overspanning op en brak er voor mij een tijd van bezinning aan. Ik wilde wat anders. Maar wat? Één van mijn talenten is dat ik goed ben in het coachen van mensen. Medio 2008 ging ik werken als manager bij een groot media bureau en mijn belangrijkste opdracht was ‘rust brengen in de tent’.  Ik heb gewerkt aan mijn coachvaardigheden en dat leverde mij zo veel voldoening op dat ik besloot een opleiding te beginnen. Eentje waarbij ik anderen kan helpen met het verbeteren van hun leven. Ik koos voor de opleiding vitaliteitcoach. Vitaliteit staat voor levensenergie en anderen helpen met het blijvend verhogen ervan heb ik mezelf als doel gesteld.

Na mijn depressieve jaren heb ik een aantal keuzes gemaakt die mijn leven een stuk plezieriger hebben gemaakt: stoppen met roken, meer gaan hardlopen, kiezen van werk waarvan ik energie krijg, stoppen met een energie slurpend huwelijk, doen van vrijwilligerswerk, kiezen van een opleiding die bijdraagt aan mijn levensdoel, stoppen met relaties die niks opleveren, investeren in relaties die de moeite waard zijn. Volgens de setpoint theorie zouden mijn keuzes mijn geluk slechts op korte termijn beïnvloeden. Op lange termijn zou het geluk niet wezenlijk veranderen. Het geluk zou zich stabiliseren rondom het setpoint, dat in het begin van ieders leven is “bepaald”.

Uit onderzoek van de Universiteit van Melbourne blijkt dat 50 procent van het geluk door onszelf wordt bepaald. Met name leefstijl, partner, religie, werkuren en maatschappelijke participatie spelen een belangrijke rol. Als ik deze factoren naast mijn verhaal leg, vallen er toch wel heel veel puzzelstukjes op hun plaats. Het heeft voor mij heel lang geduurd voordat ik in de gaten had wat mij gelukkig maakt. Mijn belangrijkste boodschap is dan ook om af en toe rust te nemen en na te gaan waarvan je echt gelukkig wordt. Maak dan ten aanzien van de factoren waarop je invloed hebt duidelijke keuzes.

Gelukkiger worden is een keuze. Jouw invloed hierop is groot. Maak een keuze. Een plan kan je helpen om de keuze uit te voeren.

Een gelukkig leven!

Geluksinterventie 9: koester mooie momenten

We kunnen onszelf trainen om gelukkiger te worden. Vandaag interventie 9 uit een serie van 10.

De tijd gaat snel en we stappen van het ene incident in het andere. We zoeken mooie momenten en krijgen daardoor prikkels. Maar het hoeven niet altijd nieuwe momenten te zijn, want dat is vooral entertainment.

Het kunnen koesteren van mooie momenten uit het verleden geven je leven betekenis. Het is wat we ons voornemen maar weinig doen. Het bekijken van foto albums of video opnamen. Dit levert nostalgie op en mogelijk dankbaarheid voor de mooie momenten die je al hebt mogen meemaken.

"Is er leven op Pluto?"

"Is er leven op Pluto
Kun je dansen op de maan
Is er een plaats tussen de sterren
Waar ik heen kan gaan
Is er leven op Pluto
Kun je dansen op de maan
Is er een plaats tussen de sterren
Waar ik heen kan gaan

'k Heb getwijfeld over België
Omdat iedereen daar lacht
'k Heb getwijfeld over België
Want dat taaltje is zo zacht

'k stond zelfs in dubio
Maar ik nam geen enkel risico
'k heb getwijfeld over België
'k stond zelfs in dubio
Maar ik nam geen enkel risico
'k heb getwijfeld over België"

Wie heeft er in de jaren tachtig niet meegezongen met deze hit van Het Goede Doel? Als ik het liedje hoor, blèr ik nog altijd luidkeels mee. Wat een energiek nummer! Zou jij in het buitenland willen wonen? Wat is voor jou de reden om daar naartoe te gaan? Ik zou verhuizen naar een land waar de werkdruk lager is, waar men nog nooit van de bonuscultuur heeft gehoord, de mensen socialer met elkaar omgaan, het eten lokaal wordt verbouwd, de natuur veel meer wordt gerespecteerd, de mensen langer gezond leven. Ik kan de lijst langer maken maar deze punten vind ik belangrijk.

Ik wens mezelf een lang en gezond leven toe. Garanties krijg ik niet maar ik heb gekozen voor een gezonde leefstijl. Over hoe ik dat doe, kan ik heel wat schrijven. Wie mijn blogs leest, kan met die kennis een start maken zijn of haar leefstijl te veranderen. Het is niet eenvoudig maar het is leuk en de moeite waard. Als je er tenminste voor open staat.

Vorige week werd ik door een lezing van Albert Sonnevelt geïnspireerd. Hij vertelde over gebieden in onze wereld waar mensen gezond oud worden. Zij leven in harmonie met hun omgeving. Iets wat we in onze westerse maatschappij bijna volledig zijn kwijtgeraakt. Stress lijkt in deze gebieden nog niet te zijn doorgedrongen. De bewoners leven in een rustig tempo, waarbij ze wel hard en lang werken. Het is echter vooral fysieke arbeid, zonder al teveel psychische druk. Ze kennen, net als wij, hun emotionele tegenslagen. Ook zij krijgen te maken met verlies en rouw. Maar door een sterke onderlinge sociale band wordt dat verdriet meer gezamenlijk gedragen. Met behulp van sterke tradities en rituelen is er voldoende ruimte om heftige gebeurtenissen een plaats te geven.

Wetenschappers hebben deze gebieden in kaart gebracht. In deze zogenaamde ‘Blue Zones’ leeft de bevolking zonder diabetes, hart-en vaatziekten en reuma. Deze levende voorbeelden van vitaliteit wonen op het Japanse eiland Okinawa, het Griekse eiland Ikaria, in Sardinie, Costa Rica en Loma Linda in Californië.

De mensen die in Blue Zones leven, delen gemeenschappelijke leefstijl kenmerken die bijdragen aan hun lange levensduur. Zij:

• plaatsen de familie voor de rest 
• roken niet
• eten vaak voedsel met een plantaardige basis (veel peulvruchten) 
• hebben een fysieke leven 
• zijn sociaal actief

Je hoeft niet te emigreren om gezond oud te worden. Leef bewust en leer van de leefstijl van de Blue Zone mensen. Leef zoals hen en blijf voor altijd jong.